Ontmoetingen op de grenzen van de Balkan
Het laatste deel van de trilogie van Irene van der Linde en Nicole Segers
‘Weet je wat Balkan betekent?’, vraagt Ajla terwijl we met haarspeldbochten naar boven rijden. Ze buigt zich vanaf de achterbank naar voren. ‘Het komt van het Turks’, legt ze uit. Onder ons wordt Tetovo almaar kleiner. ‘Bal betekent honing en kan bloed.’ Ze glimlacht. ‘Wij zijn het land van bloed en honing.’
De afgelopen jaren reisden wij, schrijver Irene van der Linde en documentair fotograaf Nicole Segers, in het voetspoor van de Britse schrijver Rebecca West door voormalig Joegoslavië en Albanië. Met West’s magnum opus Black Lamb and Grey Falcon (1942) onder de arm, gingen we op zoek naar de betekenis van de nieuwe grenzen op de Balkan.
De reis
In Bloed en honing trekken we over doodstille wegen, dorre hoogvlaktes, door desolate dorpen en donkere rotskloven. We bezoeken steden met magische namen als Dubrovnik, Sarajevo, Skopje, Ohrid en Tirana. En laten de wereld zien van gewone mensen met een buitengewone geschiedenis. Mensen die dromen, vechten, angstig zijn, worstelen met hun lot. Als in een veelstemmig koor vertellen zij over hun levens.
Het boek
In Bloed en honing zijn taal en beeld met elkaar verweven tot een onlosmakelijk geheel – op dezelfde manier als die waarop de geschiedenis verweven is met de omgeving. Het is een vernieuwende en unieke combinatie van literaire non-fictie en documentaire fotografie. Schrijver en fotograaf zijn afwisselend aan het woord als in een reisjournaal.
De ontwerpers van Smel *creative agency, die ook boeken maken voor onder andere Anton Corbijn en Tom Waits, ontwierpen Bloed en honing als een muziekstuk.
Het verhaal
Bloed en honing gaat over eenheid en scheiding. Over de ontnuchterende realiteit van in de praktijk doorgevoerd nationalisme. Over hoop en teleurstelling, passie en lethargie. Over dagelijkse beslommeringen en geopolitieke krachten. Over de rol van het verleden in het heden. Over de versplintering van een regio, een gevaar dat ook elders in Europa samenlevingen bedreigt.
‘Denk niet dat het niet gebeurt, dat er geen oorlog kan komen. De wereld waarin je leeft, die je gewoon vindt, kan in één klap voorbij zijn. Niemand geloofde het, wij ook niet, maar het is toch gebeurd,’ zegt historicus Jesenko Galijašević bij hem thuis in Sarajevo.
In vaak poëtische beelden zijn de sporen van de gescheiden werelden overal te zien: de vlaggen, kruisen en minaretten, de kreten op de muren, de granaatinslagen en kapotte huizen. De geïsoleerde levens. De grenzen zijn overal en meestal onzichtbaar aanwezig: of het nu de kersverse landsgrenzen zijn of de vele grenzen die dwars door gemeenschappen en landen heenlopen. Maar niets is eenduidig want ondanks tragedie en stilstand is er ook hoop en troost.
Over de makers
Irene van der Linde is historicus en schrijver. Ze werkt als redacteur bij De Groene Amsterdammer.
Nicole Segers is documentair fotograaf en mentor & docent aan de Fotoacademie in Amsterdam. www.nicolesegers.com
In de media
Bloed en honing is een hebbeding, een kijkboek, een geschiedenisles en een roadstory. Allemaal in één werk.’ – Johan de Boose in De Standaard
‘Iedereen zou dit boek over een verlaten uithoek van Europa moeten lezen.’ – Michel Krielaars in NRC ● ● ● ● ●
‘Van der Linde trekt de lezer van de bank af met haar levendige verhalen. En Segers doet hetzelfde met haar foto’s, die afwisselend romantisch en realistisch zijn, en werden afgedrukt op zacht, krantenachtig papier. Om eindeloos in te kijken en te lezen, het maakt niet uit.’ – Merel Bem in de Volkskrant
Opgenomen in de top tien mooiste fotoboeken van 2020 door de Volkskrant.
Verkozen tot ‘Het beste van 2020’ in De Standaard.
Winnaar ‘Beste tekst/fotoboek 2021’ van de Nederlandse Fotoboekenprijs.
Info boek
Bloed en honing. Ontmoetingen op de grenzen van de Balkan
Irene van der Linde & Nicole Segers
ISBN 9789024441815 | Paperback | 688 blz. |216 foto’s |€ 49,90 | Boom uitgevers Amsterdam
Eerste druk | hardcover
Tweede druk | hardcover
Derde druk | paperback
